Tarım Bakanı Yumaklı'ya çiftçilerden 22 maddelik rapor
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı'nın görevi devralırken yaptığı ilk açıklamada tarımda yapısal reform gerekliliğine vurgu yapması sektör paydaşları tarafından da olumlu karşılanmış gözüküyor.
Kabine toplantıları, Ekonomi Koordinasyon Kurulu toplantıları derken gündem yoğun...
Yapısal dönüşüme ilişkin beklentiler yüksek...
Zira, kronik sorunlar çözülmek için sırada bekliyor.
Tarım sektörü temsilcileri tarafından o sorunların dile getirildiği, önerilerin paylaşıldığı ve beklentilerin ifade edildiği pek çok rapor ve bilgi notunun Bakan Yumaklı'nın masasında birikmeye başladığını tahmin etmek güç değil.
İşte onlardan bir tanesi de çiftçilere ait...
Adana Çiftçiler Birliği, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı'ya 22 maddeden oluşan bir rapor gönderdi.
Başkan Mutlu Doğru ve ekibi tarafından hazırlanan raporda, üreticilerden alınan bilgiler doğrultusunda kısa ve uzun vadede tarımsal bazı sorunlara köklü çözümler için öneriler yer alıyor.
22 maddelik raporda öne çıkan notlar şöyle:
1- Teknolojinin daha yaygın kullanımı ve verimliliğin artması için toplulaştırmaya hız verilmeli ve işletme başına düşen 56 dekarlık ortalama arazi miktarı arttırılmalıdır.
2- Ekilmeyen ve dikilmeyen arazilerin tespiti ve bölgesine uygun ürünlerle tarıma kazandırılması için ilçeler bazında çalışma yapılmalıdır.
3- Küresel ısınma ve kuraklık risklerinin gündemde olduğu yüzüncü yılımızda, tarımsal sulamada basınçlı sistemlerin kullanılarak verim artışı ve enerji tasarrufu için tüm açık kanal sulama sistemlerinin, yeraltı kapalı basınçlı sulama sistemine dönüştürülmesi gerekmektedir.
4- Çin Halk Cumhuriyeti gibi nüfusça yoğun ve tarım ürünü ithalatına ihtiyacı olan ülkelerle tarımsal ürün ticaret sözleşme mevzuatı tamamlanmalı ve tarımsal ürün ihracatı pazar yelpazemiz genişletilmelidir.
5- Tarımsal Destekleme Kararnamesi sadeleştirilerek, verimlilik, su durumu, stratejik önem ve ülke ihtiyaçları gözetilerek destekler ekimi teşvik ederek yönlendirecek şekilde erken açıklanıp, yeni ürün ekimi öncesinde ödemeleri tamamlanmalıdır.
6- GES yatırımları tarım sektöründe daha fazla desteklenerek, GES yatırımı yapan çiftçilere kullandıkları şebeke elektriğinden indirim yapılmalı, elektrik faturalarının hasat zamanı, Ziraat Bankası tarafından sağlanan sıfır faizli krediyle ödenmesi desteği devam etmelidir.
7- Tarımsal araştırmalar yapan Bakanlığımıza bağlı enstitüler, özel sektörün yatırım yapmadığı buğday, çeltik, susam, arpa gibi hibrit olmayan çeşitlere daha fazla yönelerek bu kurumlara Ar-Ge için gerekli bütçeler sağlanmalı ve sonuçları alınmayan projeler soruşturulmalıdır.
8- Tarımsal eğitimin yayılması ve ara eleman yetiştirilmesi için Tarım ve Hayvancılık Meslek Liseleri ve Yüksekokullarının açılması yaygınlaştırılmalıdır.
9- Çiftçilerimize kendi arazilerinde sadece kendi ürünlerini; işlemek, katma değer yaratmak ve depolayabilmek için yapacakları yatırımlara müsaade edilmelidir. Çiftçimizin tarım alet ve ekipmanları ile girdilerini muhafaza etmek amacıyla da tapu miktarının yüzde 1'ini aşmamak şartıyla bina ve depo yapma hakkı mevzuatta olduğu şekliyle uygulanmalı ve yapı ruhsatı verilmelidir.
10- Tarım işletmelerinin kendi içinde toplulaştırma yapması anlamına gelen hisseli tarla ve bahçe ile yan parsel alımı gibi arazi alımlarına verilen sübvansiyonlu kredilerin limitleri güncellenerek arttırılmalı ve kullanımı teşvik edilmelidir.
11- Tarımda verimliliğin artması ile doğru orantılı olan teknoloji kullanımı amaçlı krediler ile yatırım kredilerinde limit ve teşviğin artması gerekmektedir.
12- Öngörülebilirlik, doğru planlama ve teşviklerin doğru alanlara gitmesi için, uydu yardımı ve tarım ilçe teşkilatlarının yerinde sayımı ile tarım ve hayvancılığımızın envanteri çıkartılmalı ve her yıl güncellenmelidir.
13- Birikmiş sermayeden yoksun bir sektör olan tarım ve hayvancılıkta, sübvansiyonlu kredi üst limitlerinin girdi maliyetlerindeki artışa paralel arttırılması, her yatırım ve işletme konusunun üst limitlerinin ayrı değerlendirilmesi gerekmektedir.
14- Tarımın gerçek temsilcisi Ziraat Odalarının seçim sisteminin değişerek ÇKS kaydı olan her çiftçiye bağlı olduğu odada oy kullanma hakkı tanınmalı ve çiftçi kesimi kamuoyunda daha güçlü temsil edilmelidir.
15- Ürün bazında kurulan Üretici Birlikleri ve ürün konseyleri, mevcut finansal yapılarıyla sektöre katkı sağlayamadığı için, yeniden yapılandırılmalıdır.
16- Tarım Kredi Kooperatifleri özellikle küçük çiftçi için çok önemlidir. Ancak yönetim şekli, yapılanması ve işletme alışkanlıkları revize edilerek yüzüncü yılımıza yakışır ve serbest piyasayla rekabet edebilen ve daha ucuza girdi temin eden bir kurum haline dönüşmelidir.
17- Sulama birlikleri yeniden masaya yatırılarak eksiklerini giderip, yeni tüzük ve kurallarla yeniden hayata geçirilmesi sağlanmalıdır. Daha sıkı denetlemeler sonucu yanlış yapan ve müflis duruma düşen birlikler ise şu andaki sistemde olduğu gibi atama ile yönetilmelidir.
18- Havza bazlı üretim, planlı üretim gibi konular; ihtiyaç, stratejik önem, su durumu ihracat olanağı gibi konular ışığında yeniden değerlendirilmeli ve sulanabilen ovalarda pilot bölgeler seçilerek denenmelidir.
19- Tarımsal mücadele ilaçlarının kontrol, uygulama ve özellikle ruhsatlandırma aşamalarının ziraat mühendisleri odaları, uygulamaya yön veren danışman ziraat mühendisleri ve İhracat temsilcilerince ortak paydada idaresini tesis etmek gerekir. Zira, zararlılarla mücadelede başarısız olmak da, ürünlerde kalıntı çıkması da ekonomik kayıplara sebebiyet vermekte ve büyük ekonomik kayıplara sebep olmaktadır.
20- Son yıllarda artan tarım ürünleri ile tarımsal alet ve ekipman hırsızlığına yönelik adli mevzuatta gerekli düzenlemeler yapılarak, cezalar caydırıcı hale getirilmeli ve kırsal alanda da mahalle bekçisi benzeri güvenlik önlemleri alınmalıdır.
21- Zirai mücadelede kalıntı problemi ve bu konudaki duyarlılık her geçen gün artmaktadır. Tarımda kalıntısız üretim için biyolojik mücadelenin yaygınlaşması, gerekli böcek üretiminin arttırılması ve daha fazla desteklenmesi gerekir.
22- Tarım ve hayvancılık istihdam yoğun bir sektördür. Ancak son yıllarda sektörde çalışacak sürekli işçi bulma sorunu yaşanmaktadır. Tarım sektöründe çalışacak vasıflı-vasıfsız personel temini konusunda İş ve İşçi Bulma Kurumlarınca tarıma yönelik başvurular alınarak Ziraat Odaları ve tarımla ilgili kurumlara duyurulmalıdır.
Şimdi, bu raporda sadece tarımın genel problemleri ve bitkisel üretime yönelik görüşler olduğu için hayvancılıkla ilgili tespitlerin neden yer almadığını merak edebilirsiniz.
Hemen cevabını verelim.
Mutlu Doğru ve ekibi, Tarım ve Orman Bakanlığına hayvancılık ile ilgili ayrı bir rapor göndereceklerini söyledi.
Zamanı gelince onu da sizlerle paylaşırız.
İRFAN DONAT
Bloomberg HT Tarım Editörü
