Ali Bey, yabancı bir ülkede işsizlik ödeneği alıyorum. Şimdi Türkiye’deyim, ben burada SSK’lı olarak çalışırsam, sonra SGK “Sen yabancı ülkeden işsizlik parası alırken burada çalışmışsın” diye SSK sigortamı iptal eder mi? Ayrıca şu anda yaptığı doğum sebebiyle yabancı ülkeden analık parası alan ve analık sigortalısı olan kişi de burada SSK’lı olursa geçerli midir? İsmi saklı
Yurtdışındaki gurbetçilerimiz, yabancı ülkede geçirdikleri süreleri borçlanmak için SGK’ya müracaat ettiklerinde, geçmişte hiç sosyal güvenceleri yoksa Bağ-Kur’a, varsa ait olan kuruma-statüye göre borçlanmış sayılırlar. Gurbetçiler de daha az para ödeyip daha erken ve yüksek emekli aylığı almak adına yıllık izinlerinde Türkiye’ye gelip bir süre SSK’lı çalıştıklarında bu (SSK) çalışma geçerlidir. Geçerliliğin iki temel kuralı vardır. O tarihlerde pasaport kayıtlarına göre Türkiye’de bulunması ve çalışmalarının fiili ve gerçek olmasıdır.
Geçmiş yıllarda SGK, kişi pasaport kayıtlarına göre Türkiye’de olsa bile aynı zamanda geldiği yabancı ülkeden yıllık izin parası veya işsizlik parası aldığı için sosyal güvenliği var görünüyorsa Türkiye’deki SSK’sını geçersiz sayıyordu. Gurbetçi de dava açıp davayla hizmetini kazanıyordu. Ancak, 2013/39 sayılı genelge bu durumu düzeltti.
2013/39 sayılı SGK genelgesine göre;
“3Ülkemizdeki prim ödeme süreleri ile akit ülkelerdeki sürelerin çakışması
Sosyal güvenlik sözleşmesi akdedilmiş ülkelerdeki sigortalılık süreleri ile çakışan ülkemizdeki prim ödeme süreleri, kurumun denetim ve kontrol ile yetkilendirilen memurları tarafından düzenlenen raporlara istinaden yapılan tespitler dışında iptal edilmeyecektir. Bu sürelerle çakışan yurtdışı süreleri, 3201 sayılı ‘Yurtdışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurtdışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanun’a göre borçlandırılmayacaktır.
Bu süreler, sözleşmeye göre tahsis işlemlerinde 1 ay için 30, 1 yıl için 360 günü geçmeyecek şekilde yurtdışı süreleri ile birleştirilecektir. Hizmet birleştirmesi sonucunda 1 aydan veya 1 yıldan fazla olan süreler, akit ülkelerdeki sürelerden düşülecektir.
Örnek: Almanya hizmet cetveline göre 01/01/1981-31/12/2010 tarihleri arasında Almanya’da fiilen çalışan sigortalının ülkemizde de 01/07/1990-30/06/1991 tarihleri arasında 360 gün çalışması bulunmaktadır.
Sigortalının 360 gün sigortalı çalışması geçerli sayılacaktır. Buna göre ilgilinin Türkiye-Almanya Sosyal Güvenlik Sözleşmesi’ne göre yapılacak işlemlerde sigortalılık süreleri;
1990 yılı için; Almanya 01/01/199030/06/1990 süresinde 180, Türkiye 01/07/199031/12/1990 süresinde 180 olmak üzere toplam 360 gün,
1991 yılı için; Türkiye 01/01/199130/06/1991 süresinde 180, Almanya 01/07/199131/12/1991 süresinde 180 olmak üzere toplam 360 gün olarak alınacaktır.”
ÇALIŞMA FİİLİ VE GERÇEK OLSUN
Yukarıda açıklananlar ışığında, pasaport kayıtlarına göre Türkiye’de iseniz ve bir işyerinden sigortalı olarak SGK’ya bildirilmişseniz mutlaka bu çalışma gerçek olsun. Yani SGK denetim elemanı olayın gerçekliğini araştırmak üzere işyerine gittiğinde, o işyeri sahibi ve diğer çalışanlar, “Evet filanca burada bir müddet çalıştı” diyebilsinler. Gurbetçilerimiz, daha az para ödeyip daha erken ve yüksek emekli aylığı almak için yıllık izinlerinde Türkiye’ye gelip bir süre SSK’lı çalıştıklarında bu çalışma geçerlidir
