Geçen hafta Almanya’da çeşitli eyalet ve illeri gezdim, gözlemledim ve özellikle de Türk nüfusunun yoğun olduğu bölgelerde kaldım, konuştum gördüm ki artık Türk’ler için Almanya acı vatan olmaktan çıkmış... Özgür vatanımız ve sosyal devletimiz var diyorlar...
Tüm dünyada olduğu gibi emekçi ve emekliler için Almanya’da geçmişteki gibi çok kazandırmıyor ama buna rağmen Türk’ler neden vatanlarına dönmüyor sorusunun peşine düştüm. Sonunda sorumun cevabını da buldum. 1960 ve 1970’li yıllarda Almanya’ya gidenler ve iş bulup çalışanlar emekleriyle epey para kazanıp, para da biriktirebiliyorlarmış ama artık emek burada da çok kazanmıyor. Türkiye ile Almanya arasındaki en önemli farklardan birisi devletbirey ilişkisinde bireye tanınmış özgürlük, ikincisi de devletin gerçekten sosyal devlet olması ve belirli bir geliri de her vatandaş ve ikamet edenine de garanti edip verdiği sosyal yardımlar. Üçüncü fark ise girişimcilere verdiği egemenlik alanı ve destekler.

ALMANYA’DA TÜRK OLMAK
İlk durağım Berlin oldu. Geçmiş yıllarda özellikle doğu-batı Berlin ayrımının olduğu zamanlarda Alman’lara yerleşmeleri için ilave teşvik paralarının verildiği anlar değil artık. Türklerin en yoğun olduğu bölge Kreuzberg artık arka sokaklarına girilemeyen yerlerden değil. Her dükkanın dolu olduğu kiralık işyeri bulmanın imkansıza yakın olduğu, Türk’lere ait işyerlerinin bol olduğu yatırım alanı olmuş. Yine Türklerin yoğun olduğu Wedding ve NeuKolln, Berlin’in gözde yerleri haline gelmişler. Buradaki Türk nüfus dar alanda yoğun yaşıyorlar resmi kaynaklara göre 200 bin, halka göre ise 300 bin Türk yaşıyor Berlin’de. En güzeli de Berlin’deki Türk’ler Köln civarındaki Türk’ler gibi Türk olduklarını saklamaya çalışmıyorlar. Berlin’de her 3 taksi sürüsünden 1’i Türk, Köln’de ise her taksi sürücüsünden 2’si Türk. Bu arada Berlin’de din ve inanç bakımından 30’a yakın cami var ve halk genelde camiler bazlı sosyalleşmiş, cemaat bazlı dayanışma var. Bu camilerin yarıya yakını Milli Görüş’e yakın camiler. Alevi sayısı da azımsanmayacak kadar çok ve çeşitli dergah ve cemevlerine sahipler.

İŞVEREN TÜRK ÇOK
Berlin’de o kadar çok olmasa da Köln ve civarında çok sayıda Türk işveren var. Özellikle yemek ve içme sektöründe faaliyet gösteriyorlar. Köln’de tıpkı bizim İstiklal Caddesi gibi kalabalık olan cadde da bir de Türk Caddesi var ve lokantalar da lüks sayılır. Ancak, bir çoğu Türk olduğunu belli etmemeye gayret ediyor. Berlin’de ise genelde sosyal yardım ve ücret ile geçinen Türk çok. Berlin’de de Türk işverenler var ama genelde dönerci vs gibi büfe tarzı küçük işletmeler var.
Almanya gerçekten sosyal devlet, her vatandaş ve ikamet hakkı (oturma izni) verdiği kişiye belirli geliri garanti ediyor. Almanya’da hukuk fakültesini bitirip avukatlık yapan ve burdaki yabancılar hukuku konusunda kendisini geliştirmiş Nizam Türkyılmaz bize bu konuda epey bilgi verdi.
İlk verilen sosyal yardım “Temel Gıda Yardımı” ister Alman vatandaşı olsun ister olmasın oturma izni bulunup da işi olmayan (18 yaşından küçük) her bireye ayda 352 Euro para veriliyor. Çocuklara da yaşına göre ödeme yapılıyor. Mesela karı-koca ve biri 10 diğeri 6 yaşında iki çocuğu olan bir aileye karı-koca için 352 Euro’dan 704 Euro, çocuklara ise (0-6 yaş için 224, 7-13 yaş için 260, 14-17 yaş için 292 Euro) küçüğüne 224, büyüğüne 260 Euro olmak kaydıyla her ay 998 Euro Sosyal Yardım Dairesi ödeme yapıyor.

İKİNCİ YARDIM KİRA YARDIMI
Sosyal Devlet Almanya’da aileye verilen ikinci yardımın adı “Kira Yardımı”. Evi olmayıp da kirada oturan kişi veya ailelere tek başına ise 415 Euro, iki kişi ise 498 Euro, 3 kişi ise 596 Euro üst sınır rakamı ile kira nakit yardımı yapılıyor. Bahsi geçen aileye de her ay 596 Euro da kira yardımı yapılıyor. Sosyal Yardım ve Kira Yardımından başka ailelere okumuyorsa 18 yaşına, okuyorsa (meslek okulunda okuyanlar için meslek sahibi oluncaya kadar, Yüksek okulda okursa okulu bitirinceye kadar) okulu bitirene kadar Çocuk Parası da ödeniyor. İlk ve ikinci çocuk için her ay 184 Euro, üçüncü çocuk için ise aylık 190 Euro veriliyor. Örneğimizdeki aileye de her ay 368 Euro çocuk parası ödeniyor. Toplama baktığımızda, örneğimizdeki karı-koca ve biri 10 diğeri 6 yaşında çocuğu olan aileye ödenen aylık sosyal yardım, 998 temel gıda, 596 kira, 368 çocuk olmak üzere 1962 Euro.