10 işçimizi göz göre göre, “Geliyorum” diyen bir iş kazası ile kaybettik. Peki sorumlulara verilmesi beklenen cezalar konusunda mevzuat ne öngörüyor? Söz konusu kazada işçilerimizi yitirdik ama şimdi ‘sorumlular’ denilerek gözaltına alınanlar da işçi. Öte yandan sorumlu denilecek kişilere verilecek cezalar da 2 yıldan başlayıp 15 yıla kadar gidebiliyor.

TAKSİRLE KASIT FARKLI

Türk Ceza Kanunu uyarınca taksir, dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırılık dolayısıyla, bir davranışın suçun kanuni tanımında belirtilen neticesi öngörülmeyerek gerçekleştirilmesidir.

Kast ise suçun kanuni tanımındaki unsurların bilerek ve istenerek gerçekleştirilmesidir. Olay bir kişinin ölümü ile sonuçlanmışsa asliye ceza mahkemesi TCK 85. madde uyarınca 3-6 yıl arası hapis cezası, birden fazla kişinin ölümü veya bir kişinin ölümü yanında başka kişilerin yaralanması ile sonuçlanmışsa ağır ceza mahkemesi TCK 85. madde uyarınca 3-15 yıl arası hapis cezası verir. Olay yaralanma ile sonuçlanmışsa sulh ceza mahkemesi, TCK. 89. madde uyarınca 3-12 ay arasında hapis veya adli para cezası verir. Taksirle yaralama suçlarının takibi şikâyete bağlıdır. Duyu zayıflaması, kemik kırılması, konuşmada sürekli zorluk ve hayati tehlike geçirme halinde ceza yarı oranında artırılır. Bitkisel hayata girme veya sürekli hastalık, uzuv kaybı, çocuk yapma veya konuşma yeteneğini kaybetme, yüzde sürekli değişiklik yahut çocuk düşürme halinde ceza bir kat artırılır.

Öte yandan, iş kazasının hukuki sonucu vardır. Yandaki şemada da görüldüğü gibi, yapılan tüm masraflar ile bağlanacak gelir ve aylıklar sorumlulardan SGK tarafından rücu yoluyla talep edilir.

İŞVERENE 580 BİN TL RÜCU

Söz konusu kazada da 10 işçi için bu rakam toplamda 580 bin lira dolayında olacak. Ayrıca, Borçlar Kanunu uyarınca geride kalanlar maddi-manevi tazminat davasını işverene ve sorumlulara karşı açabilirler. Öte yandan 10 işçinin vefat ettiği işyerine 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 26. maddesi gereğince 2.240 lira idari para cezası da verilecek.

Ölüm aylığı için 900 gün şartını kaldırın

İş kazasında ölen kişiler genelde genç işçiler ve hemen tamamı 2000 yılı ve sonrasında işe girip SSK’lı olmuşlardır. Çoğunun 5 yıllık sigortalılık süresi veya 900 günü olmadığından geride kalanlara ölüm aylığı verilmeyecektir. Şayet bu süreyi doldurmuşlarsa bekâr olanlar ölüm gelirinin dışında ayrıca 200 lira da ölüm aylığı alacaktır. Evli işçilerden Murat Usta’nın eşi 175 lira, İsmail Sarıtaş’ın eşi 117 lira, çocuğu 58 lira, Cengiz Tatoğlu’nun eşi 117 lira, 2 çocuğu ise 58’er lira ölüm aylığı alacaktır. Soma’daki gibi 900 gün ve 5 yıl şartı kaldırılmalıdır.